Formele aspecten
De ‘zuiver binnenlandse’ fiscale eenheid eindigt:
a. indien niet langer aan de vereisten wordt voldaan;
b. op gezamenlijk verzoek van de moedermaatschappij en de dochtermaatschappij.
Als gevolg van Europese rechtspraak is het, onder voorwaarden, mogelijk om een fiscale eenheid te vormen met en/of via in andere lidstaten gevestigde vennootschappen. Deze vormen worden hier (nog) niet besproken. Heb je vragen over een dergelijke fiscale eenheid, dan vragen we je contact op te nemen met een van onze adviseurs.
Wellicht ten overvloede vermelden wij dat indien de fiscale eenheid bestaat uit twee maatschappijen – één moedermaatschappij en één dochtermaatschappij –de gehele fiscale eenheid eindigt. Een fiscale eenheid kan immers niet bestaan uit één maatschappij.
Bestaat de fiscale eenheid uit meerdere maatschappijen, bijvoorbeeld één moedermaatschappij en drie dochtermaatschappijen, dan eindigt de fiscale eenheid alleen ten aanzien van die maatschappij waarvoor niet langer aan de gestelde vereisten wordt voldaan. De betreffende maatschappij wordt dan ontvoegt en de fiscale eenheid ten aanzien van de overige gevoegde maatschappijen wordt voortgezet.
Belangrijk om te vermelden is het verschil tussen het ontvoegen met ontvoegingstijdstip en het ontvoegen zonder ontvoegingstijdstip. Van het ontvoegen zonder ontvoegingstijdstip is slechts sprake indien de fiscale eenheid eindigt door ontbinding van de vennootschap en vereffening van het vermogen van de vennootschap. Het bestaan van een ontvoegingstijdstip is een vereiste voor het inwerkingtreden van de gevreesde fiscale gevolgen van het beëindigen van een fiscale eenheid. Denk hierbij aan de sancties opgenomen in de artikelen 15 ai en 15 aj Wet op de vpb 1969. Geen ontvoegingstijdstip betekent geen sanctie! Onder omstandigheden kan het derhalve verstandig zijn de fiscale eenheid te laten eindigen door liquidatie van de dochtermaatschappij.
Niet langer voldoen aan de vereisten
Indien niet langer aan de gestelde vereisten wordt voldaan eindigt de fiscale eenheid ten aanzien van de maatschappij waarvoor niet langer aan de vereisten wordt voldaan. De fiscale eenheid eindigt op het tijdstip dat niet langer aan de vereisten wordt voldaan.
Beëindiging op verzoek
Voor het op verzoek beëindigen van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting dienen de gevoegde maatschappijen een gezamenlijk verzoek te richten aan de inspecteur. Na ontvangst van het verzoek beslist de inspecteur bij voor bezwaar vatbare beschikking. De fiscale eenheid eindigt met ingang van het tijdstip genoemd in het verzoek. Dit tijdstip kan echter niet liggen voor het tijdstip van het indienen van het verzoek. De fiscale eenheid kan dus nooit met terugwerkende kracht eindigen; een maatschappij kan nooit met terugwerkende kracht worden ontvoegd.